خشکی چشم و علل آن

خشکی چشم و علل آن | خشکی چشم یک بیماری شایعی است و زمانی رخ می‌دهد که اشک چشم شما قادر به فراهم کردن رطوبت کافی برای چشم شما نباشد. اشک می‌تواند به دلایل زیادی ناکافی باشد. برای مثال، خشکی چشم ممکن است در صورتی که اشک کافی تولید نشود و یا اگر چشم شما اشک با کیفیت پایینی تولید کند، ایجاد گردد.

دکتر کوروش قارویی

خشکی چشم ناراحت‌کننده است. اگر مبتلا به خشکی چشم باشید، ممکن است احساس سوزش چشم داشته باشید. ممکن است در برخی موقعیت‌های خاص خشکی چشم را تجربه کنید، نظیر بودن در هواپیما، در اتاقی که دارای تهویه هوا است، در حین دوچرخه‌سواری و یا بعد از نگاه کردن طولانی مدت به صفحه کامپیوتر.

علائم خشکی چشم چیست؟

وقتی به خشکی چشم دچار هستید ممکن است علائم مختلفی را تجربه کنید که برخی از این علائم عبارت‌اند از:

احساس گزگز یا سوزش و احساس خشکی و درد در چشم
احساسی مثل وجود شن در چشم
وجود مخاط رشته‌ای در داخل یا اطراف چشم
حساسیت چشم به دود یا باد
قرمزی چشم

خشکی چشم و علل آن

مشکل در باز نگه داشتن چشم‌ها
خستگی چشم پس از مطالعه، حتی برای مدت کوتاه
تاری دید به‌ویژه در اواخر روز
حساسیت به نور
احساس ناراحتی در هنگام استفاده از لنزهای تماسی
ریزش اشک
دوبینی
چسبیدگی پلک‌ها به یکدیگر در هنگام بیدار شدن از خواب
برخی از افراد در شرایط ابتلا به خشکی چشم، دردی شدید را احساس می‌کنند که این مسئله می‌تواند منجر به نا امیدی، اضطراب و اختلال در عملکرد روزمره آن‌ها شود. عوارض خشکی چشم می‌تواند شامل تشدید قرمزی چشم و حساسیت به نور و همچنین، افزایش درد چشم‌ها و بدتر شدن مشکل در بینایی شود.

چه افرادی بیشتر در معرض خطر خشکی چشم قرار دارند؟

هر فردی ممکن است به خشکی چشم مبتلا شود، اما موارد زیر احتمال ابتلا به خشکی چشم را افزایش می‌دهد:

سن 50 سال یا بیشتر
جنسیت: خشکی چشم در زنها شایع‌تر است
استفاده از لنزهای تماسی
کمبود ویتامین A (موجود در غذاهایی مانند هویج، کلم بروکلی و جگر) یا اسیدهای چرب امگا 3 (موجود در ماهی، گردو و روغن‌های گیاهی)

ابتلا به بیماری‌های خود ایمنی خاصی مانند لوپوس

عوامل مرتبط با سندرم خشکی چشم

برخی عوامل می‌توانند خطر خشکی چشم‌ها را افزایش دهند. این عوامل عبارتند از:

استفاده از کامپیوتر:

هنگام کار کردن با کامپیوتر یا استفاده از گوشی‌های هوشمند یا سایر دستگاه‌های دیجیتالی قابل حمل، به دفعات کمتر و بصورت ناقص پلک می‌زنیم که منجر به تبخیر بیشتر اشک و افزایش خطر ابتلا به علائم خشکی می‌گردد.

استفاده از لنز:

با اینکه تعیین میزان تاثیر لنز در مشکل خشکی چشم دشوار است، اما ناراحتی خشکی چشم یک دلیل اصلی برای عدم ادامه دادن استفاده از لنز در افراد مختلف می‌باشد.

پیری:

سندرم خشکی چشم می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما در سن‌های بالاتر بخصوص بعد از ۵۰ سالگی شایع‌تر است.

یائسگی:

زنان بعد از یائسگی بیشتر از مردان با همان سن در خطر ابتلا به خشکی چشم هستند.

محیط بیرون:

آب و هوای خشک و باد خطر خشکی چشم را افزایش می‌دهد.

پرواز مکرر با هواپیما:

هوای موجود در کابین‌های هواپیما بسیار خشک بوده و می تواند منجر به مشکل خشکی چشم شود، بخصوص در آنهایی که بطور مکرر از هواپیما استفاده می‌کنند.

سیگار کشیدن:

سیگار کشیدن علاوه بر خشکی چشم مرتبط با مشکلات جدی چشم مانند دژنراسیون ماکولا، آب مروارید و یوئیت می‌باشد.

مشکلات سلامتی:

برخی بیماری‌های سیستمیک مانند دیابت، بیماری‌های مرتبط با تیروئید، لوپوس و روماتیسم مفصلی در خشکی چشم نقش دارند.

داروها:

بسیاری از داروهای نسخه‌ای و بدون نسخه از جمله آنتی هیستامین، داروهای ضد افسردگی و برخی داروهای فشار خون خطر بروز علائم خشکی چشم را افزایش می‌دهند.

مشکلات پلک:

بسته شدن ناقص پلک‌ها هنگام پلک زدن یا خوابیدن (وضعیتی که لاگوفتالموس نامیده شده و می‌تواند در اثر پیری یا بعد از عمل زیبایی بلفاروپلاستی رخ دهد) می‌تواند باعث خشکی شدید چشم‌ها شده که در صورت عدم درمان منجر به زخم قرنیه می‌گردد.

جراحی عیوب انکساری چشم:

جراحی‌های عیوب انکساری چشم مانند لیزیک نیز ممکن است باعث کاهش تولید اشک و خشکی چشم‌ها شوند. خشکی چشم ناشی از این عمل‌ها معمولاً موقتی هستند.

تشخیص سندرم خشکی چشم

آزمایش‌های و روش‌هایی که ممکن است برای تعیین علت خشکی چشم‌ها استفاده شوند عبارتند از:

معاینه‌ی کامل چشم
اندازه‌گیری حجم اشک‌ها
تعیین کیفیت اشک

درمان خشکی چشم چیست؟

درمان خشکی چشم معمولاً بستگی به این دارد که چه چیزی باعث علائم ما شده باشد. درمان‌های مختلفی وجود دارند که می‌توانند علائم ما را کاهش داده و به حفظ سلامت چشم کمک کنند.

قطره‌های چشمی:

رایج‌ترین درمان برای خشکی خفیف چشم، استفاده از قطره‌های چشم اشک مصنوعی است. می‌توانیم این قطره‌ها را بدون نیاز به نسخه پزشک تهیه کنیم. علاوه بر اشک مصنوعی، ژل‌ها و پمادهای مرطوب‌کننده چشم نیز ممکن است با برطرف کردن علائم خشکی چشم، باعث داشتن احساس بهتر شوند.

داروهای تجویزی برای خشکی چشم:

اگر خشکی چشم ما جدی‌تر باشد، ممکن است چشم‌پزشک برای ما داروهایی مانند سیکلوسپورین تجویز کند. این داروها، قطره‌های چشمی هستند که می‌توانند به چشم کمک کنند تا اشک بیشتری تولید کنند.

بستن مجرای اشکی:

اگر پزشک تشخیص دهد که اشک‌ خیلی سریع از چشم ما خارج می‌شود، ممکن است توصیه کند که مجرای اشک‌ (سوراخ‌های کوچک در گوشه‌های داخلی چشم) به کمک پلاک‌های مخصوص این کار بسته شود. این پلاک‌ها می‌توانند به حفظ اشک در چشم کمک کنند.

عمل جراحی:

در برخی موارد، خشکی چشم ممکن است به این دلیل باشد که پلک پایینی بیش از حد شل است و باعث می‌شود اشک‌ها خیلی سریع از چشم خارج شوند. اگر این دلیل خشکی چشم ما باشد، ممکن است چشم پزشک جراحی را برای اصلاح پلک‌ها و کمک به ماندن طولانی‌تر اشک روی چشم‌ها پیشنهاد دهد.

خشکی چشم و علل آن

تغییر سبک زندگی:

اگر چیزی در زندگی یا محیط ما باعث خشکی چشم شده یا آن را بدتر می‌کند، ممکن است پزشک تغییراتی را برای کمک به محافظت از چشم پیشنهاد دهد. برای مثال، اگر دارویی که برای بیماری دیگری مصرف می‌کنیم، باعث خشکی چشم می‌شود، ممکن است پزشک توصیه کند که آن را با داروی دیگری جایگزین کنیم.

رعایت موارد زیر کمک می‌کند که چشمان ما احساس بهتری داشته باشند:

سعی کنیم در معرض دود، باد و تهویه مطبوع قرار نگیریم
برای جلوگیری از خشک شدن بیش از حد هوای خانه، از مرطوب‌کننده استفاده کنیم
زمان کار با صفحه نمایش، شامل رایانه و تبلت، را محدود کنیم
در حین کار با صفحه نمایش به چشمان خود استراحت دهیم
در محیط بیرون از عینک آفتابی مناسب استفاده کنیم
مقدار زیادی آب بنوشیم، سعی کنیم روزانه 8 تا 10 لیوان آب بنوشیم
به اندازه کافی (حدود 7 تا 8 ساعت در شب) بخوابیم

چگونه از خشکی چشم پیشگیری کنیم؟

برای کاهش علائم خشکی چشم می‌توانیم اقدامات زیر را انجام دهیم:

به یاد داشته باشیم که هنگام مطالعه یا کار با صفحه نمایش کامپیوتر یا تبلت برای مدت طولانی، به طور مرتب پلک بزنیم.

دکتر کوروش قارویی

محیط کار و خانه را مرطوب کنیم.
از عینک آفتابی مناسب در فضای باز استفاده کنیم.
مصرف مکمل‌های غذایی حاوی اسیدهای چرب ضروری ممکن است به کاهش علائم خشکی چشم در برخی افراد کمک کنند. بهتر است درباره اینکه آیا مصرف این مکمل‌ها می‌تواند به مشکل خشکی چشم ما کمک کند، با پزشک خود مشورت کنیم.
با نوشیدن آب فراوان (8 تا 10 لیوان) در روز از کم آب شدن بدن پیشگیری کنیم.
در معرض جریان مستقیم بخاری خودرو قرار نگیریم.
از محیط‌هایی که خشک‌تر از حد معمول هستند، مانند بیابان‌ها، هواپیماها و مکان‌های مرتفع اجتناب کنیم.