تفاوت لیزیک و لازک | عیوب انکساری چشم به اشکال مختلف نزدیک بینی، دوربینی، آستیگماتیسم و پیرچشمی بروز پیدا می‌کند. رفع این عیوب به روش‌های مختلف جراحی و غیر جراحی انجام می‌شود. عینک و لنز چشمی از جمله روش‌های غیر جراحی به شمار می‌روند. جراحی چشم نیز به دو صورت لیزری و غیر لیزری در دسترس قرار دارد. در این مقاله تفاوت عمل لازک و لیزیک به عنوان دو مورد از روش‌های جراحی لیزری مورد بررسی قرار گرفته است.
در جراحی لازک برخلاف لیزیک دیگر نیاز نیست که در قرنیه برش ایجاد شود. در عمل لیزیک با دستگاه میکروکراتوم یک لایه نازک در سطح قرنیه ایجاد می‌شود تا جراح قوس قرنیه را ترمیم کند. اما در روش جراحی لازک نیاز به این کار نیست.
جراحی لیزیک بیش از 20 سال است که در حال استفاده است، این درمان به حدی موثر است که حتی ناسا آن را برای فضانوردان خود مورد تائید قرار داده است. در طی جراحی لیزیک ابتدا دستگاه توسط لیزری به نام میکروکراتوم یک برش بسیار نازک دایره‌ای شکل به نام فلپ در قرنیه ایجاد می‌شود، سپس فلپ به عقب تا می‌شود تا جراح بتواند به قرنیه دسترسی پیدا نماید. سپس از لیزر دیگری در جهت اصلاح دید استفاده می‌شود، در واقع با استفاده از لیزر قسمت کمی از بافت قرنیه برداشته می‌شود، این تغییر شکل قرنیه باعث می‌شود تا نوری که به چشم وارد می‌شود با وضوح بیشتری روی شبکیه متمرکز شود و در نتیجه آن بینایی بهبود می‌یابد. درصورتی که نزدیک بین هستید، قرنیه صاف خواهد شد و اگر دوربین هستید زاویه بیشتری در قرنیه ایجاد می‌شود. پس از اتمام جراحی لیزر، فلپ قرنیه به محل خود بازگردانده می‌شود.
معمولاً هر دو چشم در یک روز تحت درمان قرار می‌گیرند.
روند بهبود پس از جراحی بسیار سریع است و می‌توانید پس از 24 ساعت رانندگی نمائید و به محل کار خود بازگردید. در بسیاری از افراد بهبود فوری در بینایی خود را حس می‌نمایند اما در برخی دیگر ممکن است چند هفته طول بکشد تا بینایی آنها به طور کامل اصلاح شود.
در صورتی که قرنیه بیمار نازک باشد یا تحت شرایط پزشکی خاص جراحی لیزیک برای آنها مناسب نباشد، جراح پیشنهاد عمل لازک را می‌دهد. در این جراحی فقط از یک لیزر جهت جراحی استفاده می‌شود برخلاف جراحی لیزیک که از دو لیزر استفاده می‌شد.
طی این جراحی ابتدا یک محلول الکلی روی سطح چشم قرار می‌گیرد و سپس یک ورقه بسیار نازک روی آن قرار می‌گیرد، این محلول سلول‌های سطح چشم به نام اپیتلیوم را شل می‌نماید، این سلول‌ها به ورقه اتصال می‌یابند و به آرامی به کنار چشم منتقل می‌شوند و جراح می‌تواند به لایه قرنیه دست پیدا نماید، سپس با لیزر اقدام به اصلاح دید می‌نماید، تکنیکی که جهت اصلاح دوربینی و یا نزدیک بینی در این جراحی استفاده می‌شود مشابه جراحی لیزیک می‌باشد که پیشتر اشاره شد.
پس از جراحی لیزر، سلول‌های شل شده دوباره چسبانده می‌شوند، در انتها یک لنز تماسی روی چشم قرار می‌گیرد تا روند درمان با سهولت بیشتری انجام شود. این لنز پس از حدود 4 هفته برداشته می‌شود. در اکثر موارد بهبود بینایی به سرعت انجام می‌گیرد اما در برخی دیگر ممکن است چند روز و یا چند هفته زمان نیاز باشد.
فلپ قرنیه در روش لازک بسیار نازک است. به‌طوری‌که بافت قرنیه به اندازه 160 میکرون بیشتر حفظ می‌شود. به همین دلیل افراد دارای قرنیه نازک یا شیب‌دار می‌توانند برای آن کاندید شوند. این در حالی است که این‌گونه افراد از انجام لیزیک ناتوان هستند. همچنین در این روش خطر خشک شدن چشم کاهش می‌یابد. همچنین درد و ناراحتی بعد از عمل کمتر است. البته مقایسه این عمل با لیزیک نشان می‌دهد که دوران نقاهت، درد و ناراحتی و مراقبت‌های بعد از لازک بیشتر است.
در روش فمتولیزیک فلپ قرنیه بسیار نازک‌تر از روش لیزیک است. همچنین به دلیل عدم استفاده از تیغ برای برش قرنیه، عوارض جراحی به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد؛ به‌عنوان‌مثال می‌توان به کاهش عفونت، التهاب، دوره نقاهت و جراحی مجدد اشاره کرد. البته عوارضی نیز برای این روش وجود دارد؛ به‌عنوان‌مثال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
حساسیت به نور
ایجاد حباب گاز زیر فلپ
پخش نور رنگین کمانی
التهاب لایه استروما به دلیل انرژی بالای لیزر
هر چند جراحی لیزیک که در حال حاضر انجام می شود در صد خطای بسیار کمی دارد اما ممکن است در بعضی موارد نادر باعث مشکلاتی شود که شامل:
عدم بازگردانی تغییرات صورت گرفته بر روی قرنیه چشم
به دلیل سختی و پیچیدگی جراحی لیزیک، ممکن است در حین عمل که پزشک در حال لایه سازی بر روی قرنیه می باشد آسیب هایی غیر قابل بازگشت بر روی دید فرد ایجاد شود.
دوره نقاهت جراحی لازک نسبت به لیزیک طولانی تر است و بیماران تا 2 هفته پس از عمل بهبودی کامل نمی‌یابند.
لزوم استفاده از قطره های موضعی استروئیدی در مدت زمان طولانی تر نسبت به جراحی چشم لیزیک
درد پس از عمل لازک تا 2 روز ادامه دارد و باعث ناراحتی بیماران می‌شود.
به جهت حلوگیری از پلک زدن و برخورد آن با ناحیه جراحی بایستی 3 تا 4 روز پس از عمل، چشم بانداژ شود.
هر 2 روش ایمن و موثر هستند و 6 ماه پس از عمل نتایج کاملا مشابهی دارند. در روش PRK یا لازک درد و ناراحتی پس از عمل که معمولا در شب اول بعد از عمل است بیشتر از روش لیزیک است و مدت زمان بهبود دید نیز طولانی تر است.
در عوض قرنیه یک بار تراش خورده بنابراین عوارض حین عمل و پس از عمل آن و همچنین هزینه انجام آن کمتر است.
طبق نظر متخصصان این موضوع که کدام بیمار مناسب برای کدام عمل جراحی است به عوامل متعددی بستگی دارد که اولین آنها میزان ضخامت قرنیه بیمار است.
بیماران با قرنیه نازک و افرادی که شماره عینک بالایی دارند داوطلب خوبی برای فمتولیزیک نیستند چراکه این عمل باعث کاهش ضخامت باقیمانده قرنیه می‌شود و خطر ایجاد قوز قرنیه را بعد از عمل به دنبال دارد.
ضخامت قرنیه معمولا قبل از عمل با کمک تصویربرداری قرنیه مانند ارب اسکن یا پنتاکم تعیین می‌شود ولی استاندارد طلایی برای بررسی ضخامت قرنیه قبل از عمل انجام پاکیمتری اولتراسونیک است.
عامل دوم در انتخاب نوع عمل، بررسی انحنای سطح قدامی و خلفی قرنیه است.
در مواردی که انحنای سطح قدامی یا خلفی قرنیه بیش از حد معمول باشد ولی بیمار مورد قطعی قوز قرنیه نباشد و سن او بالای 30 سال باشد، تراش سطحی یا لازک گزینه بهتری نسبت به فمتولیزیک محسوب می‌شود.
اما در بیماران با آستیگماتیسم قابل توجه یا دوربینی در صورتی که ضخامت قرنیه اجازه عمل را بدهد و شیب قرنیه هم در حد استاندارد و طبیعی باشد، فمتولیزیک گزینه برتر جراحی است.
البته گرفتن شرح حال مناسب از بیمار و اینکه کسی در خانواده بیمار به قوز قرنیه مبتلا بوده، قبل از عمل جراحی لیزیک الزامی و بسیار دارای اهمیت است چراکه قوز قرنیه بیماری ژنتیکی است ولی میزان بروز آن در افراد مختلف خانواده متفاوت است.
بابل، ميدان كشوري، سرداران ٢ ، ساختمان پزشكان روجين، طبقه ٤
شنبه تا 4 شنبه 17:00-09:00
info@drgharoei.com
