عمل جراحی در انسداد مجرای اشکی چشم ( داکریوسیستو-رینوستومی DCR ) | عمل جراحی داکریوسیستو-رینوستومی (DCR) یک روش جراحی است که برای درمان انسداد مجرای اشکی چشم انجام می‌شود. این انسداد می‌تواند به دلایل مختلفی مانند عفونت، التهاب، یا ضایعات غیرطبیعی رخ دهد و منجر به تجمع اشک و ایجاد مشکلاتی در چشم مانند آبریزش مداوم، عفونت‌های مکرر و ناراحتی می‌شود. در ادامه به جزئیات بیشتری در مورد این عمل، علل انسداد، روش‌های مختلف DCR، و نکات مربوط به مراقبت‌های بعد از عمل می‌پردازیم.

عمل جراحی در انسداد مجرای اشکی چشم ( داکریوسیستو-رینوستومی DCR )

علل انسداد مجرای اشکی

انسداد مجرای اشکی می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد، از جمله:

1. عفونت: عفونت‌های مزمن مانند داکریوسیتیت می‌توانند منجر به التهاب و انسداد مجرای اشکی شوند.
2. التهاب: التهاب‌های غیرعفونی، مانند التهاب ناشی از بیماری‌های خودایمنی، نیز می‌توانند باعث انسداد شوند.
3. تومورها: وجود تومورهای خوش‌خیم یا بدخیم در ناحیه مجرای اشکی می‌تواند مانع جریان طبیعی اشک شود.
4. زخم‌ها یا آسیب‌ها: آسیب‌های فیزیکی به ناحیه صورت یا چشم ممکن است منجر به انسداد مجرای اشکی شوند.
5. عوامل ژنتیکی: برخی از افراد به طور طبیعی دارای ساختارهای آناتومیکی هستند که مستعد انسداد مجرای اشکی هستند.

تشخیص انسداد مجرای اشکی

قبل از اقدام به عمل DCR، پزشک برای تشخیص انسداد مجرای اشکی معمولاً مراحل زیر را انجام می‌دهد:

1. معاینه بالینی: پزشک با بررسی تاریخچه پزشکی بیمار و معاینه فیزیکی ناحیه چشم و بینی، علائم انسداد را ارزیابی می‌کند.
2. آزمایشات تصویربرداری: در برخی موارد، ممکن است پزشک از آزمایشات تصویربرداری مانند سی‌تی‌اسکن یا MRI استفاده کند تا وضعیت ساختارهای آناتومیکی و وجود هر گونه تومور یا ضایعه را بررسی کند.
3. آزمایش‌های عملکردی: تست‌های خاصی مانند تست اشک (Schirmer test) برای ارزیابی تولید اشک و تست‌های دیگر برای بررسی جریان اشک ممکن است انجام شود.
4. دستگاه اشکی: در برخی موارد، پزشک ممکن است از یک دستگاه خاص به نام “پروبه” برای بررسی انسداد مجرای اشکی استفاده کند. این پروبه به داخل مجرای اشکی وارد می‌شود تا محل انسداد شناسایی شود.

دکتر کوروش قارویی

روش‌های مختلف DCR

عمل DCR به دو روش اصلی انجام می‌شود:

1. 1. روش داخلی (اندونازال): در این روش، برش از داخل بینی انجام می‌شود و جراح از طریق بینی به کیسه اشکی دسترسی پیدا می‌کند. این روش معمولاً کمتر تهاجمی است و بهبودی سریع‌تری دارد. با این حال، ممکن است در برخی موارد به اندازه روش خارجی مؤثر نباشد.
   2. روش خارجی: در این روش، برش در ناحیه خارجی پلک (نزدیک به بینی) ایجاد می‌شود. این روش به جراح اجازه می‌دهد تا به راحتی به کیسه اشکی و مجرای اشکی دسترسی پیدا کند. این روش معمولاً در مواردی که انسداد شدیدتر است یا در صورت وجود عفونت‌های مزمن انجام می‌شود.

علاوه بر روش‌های سنتی DCR (خارجی و داخلی)، روش‌های پیشرفته‌تری نیز وجود دارد که ممکن است برای بیماران مناسب باشد:

1. DCR با لیزر: در این روش، از لیزر برای ایجاد کانال جدید بین کیسه اشکی و بینی استفاده می‌شود. این روش معمولاً کمتر تهاجمی است و ممکن است زمان بهبودی سریع‌تری داشته باشد.
2. DCR با آندوسکوپی: در این روش، جراح از یک دوربین کوچک و ابزارهای خاص برای دیدن و اصلاح انسداد استفاده می‌کند. این روش به جراح امکان می‌دهد تا بدون ایجاد برش بزرگ، انسداد را برطرف کند.